Ooglidproblemen

Het goed functioneren van de ogen hangt mede af van de positie en functie van de oogleden. Bovendien hebben de oogleden grote invloed op het uiterlijk. De meest voorkomende problemen van de oogleden zijn:

• Chalazion
• Ectropion
• Entropion
• Ptosis

Chalazion

Een chalazion is een pijnloze zwelling van een talgklier (kliertje van Meibom) in het ooglid, ook wel een gerstekorrel genoemd. In het boven- en onderooglid zitten talgkliertjes die belangrijk zijn voor de stabiliteit van de traanfilm. Wanneer de afvoergang verstopt raakt hoopt zich talg op in het kliertje. Hierdoor ontstaat een zwelling en ontsteking van de talgklier.

Een kleine chalazion geeft meestal geen klachten. Het bultje is alleen zichtbaar. Als de zwelling groter wordt kunnen er pijnlijke klachten ontstaan. Het ooglid kan in korte tijd rood en dik worden. Doordat het bultje op het hoornvlies drukt en daarbij het hoornvlies een beetje vervormt, kunnen er ook andere verschijnselen ontstaan, zoals wazig zicht, tranend oog, irritatie en pijn.
Wanneer de klachten na het gebruik van warme compressen niet vermindert kan de chalazion operatief worden verwijderd.

Behandeling

Vaak kan gestart worden met een behandeling met warme compressen. Afhankelijk van het stadium van de ontsteking kan het chalazion het best snel en effectief met een operatie worden verwijderd. In dat geval treed er zelden of nooit een recidief op.

Ectropion

Bij een ectropion is de rand van het onderooglid naar buiten gedraaid. De ectropion kan voor het zicht storend zijn omdat de rode binnenzijde van het ooglid zichtbaar is. Er zijn verschillende oorzaken voor een ectropion, zoals:

• leeftijd, verandering van de weefsels van het onderooglid waardoor er verslapping van de huid optreedt
• huidziekten en littekens
• verlammingen
• mechanisch, door het gewicht van een ooglidgezwel kan het onderooglid gaan zakken
• aangeboren afwijking

Meestal is bij een ectropion ook het oog geïrriteerd omdat het oog minder goed sluit. Het oog kan gaan tranen, doordat het afvoerkanaaltje van de traanwegen (aan de neuskant in het onderooglid) geen contact meer maakt met het oog. In het ergste geval kan het hoornvlies uitdrogen en permanent beschadigd raken doordat de “smeerfunctie” van het onderste ooglid niet meer werkt.
Met het klimmen der jaren verslapt het onderooglid in horizontale richting. Hierdoor kan het lager gaan hangen en naar buiten kantelen. Dit kan ook veroorzaakt worden door littekens of huidziekten. Een naar buiten gedraaid ooglid veroorzaakt irritatie van het oog, tranen, roodheid en gevoeligheid voor fel licht en wind.

Behandeling

Met een operatie kan een stukje van het ooglid dat naar buiten staat worden verwijderd, waardoor het ooglid weer beter aansluit op het oog en de functie weer hersteld is.

Bij een controle na circa twee weken wordt een en ander geevalueerd en een eventueel geplaatste hechting verwijderd.

Entropion

Onder entropion verstaan we een naar binnen gedraaid onderooglid.
Ook deze afwijking is meestal het gevolg van veroudering en littekens van welke aard dan ook. De oogharen en de huid van het ooglid wrijven hierdoor tegen het oog. Dit veroorzaakt een rood geïrriteerd oog. Wanneer een entropion niet wordt geopereerd, is er een risico dat het hoornvlies wordt beschadigd door het schuren van de ooglidhaartjes en waardoor het gezichtsvermogen kan verminderen.

Soms veroorzaakt dit weinig klachten. Er zijn verschillende oorzaken van een entropion, zoals:

• leeftijd, veroudering van de weefsels van het onderooglid waardoor er verslapping optreedt
• littekens, verlittekening van de weefsels aan de binnenzijde van het onderooglid
• krampachtig knijpen met de ogen
• aangeboren afwijking

Behandeling

Met een operatie kan een stukje van het ooglid dat naar binnen staat worden verwijderd, waardoor het ooglid weer beter aansluit op het oog en de functie weer hersteld wordt.

Bij een controle na circa twee maanden wordt een en ander geevalueerd en een eventueel geplaatste hechting verwijderd.

Ptosis

Een ptosis is een niet goed functionerende spier waardoor het bovenooglid een laagstand krijgt. Een te laag bovenooglid kan aangeboren zijn, maar ptosis kan ook door het dragen van harde contactlenzen en/of vanzelf op latere leeftijd ontstaan.

Wanneer ptosis aanwezig is bij de geboorte komt dit meestal doordat de spier die het ooglid moet optillen niet goed is ontwikkeld. Bij kinderen komen in combinatie met ptosis ook andere oogafwijkingen voor, zoals scheelzien en een lui oog. Daarom moet ieder kind met een aangeboren hangend ooglid binnen de eerste zes levensmaanden door een oogarts onderzocht worden. Een hangend ooglid dat in de loop van het leven ontstaat kan verschillende oorzaken hebben.

Op oudere leeftijd wordt het vaak veroorzaakt doordat de spier die het ooglid heft, geleidelijk slapper wordt. Op jongere leeftijd kan de spier ook verslappen, meestal komt dit door het langdurig dragen van harde contactlenzen. Zeldzame oorzaken van een hangend ooglid op volwassen leeftijd zijn o.a. spierziekten en afwijkingen van de zenuwen.

Behandeling

Bij een ptosis bovenooglidoperatie wordt aan de bovenkant overtollige huid weggenomen en vervolgens wordt het te slappe spiertje ingekort. Deze behandeling duurt circa 45 minuten. Na circa 1 week worden bij de controle afspraak de hechtingen verwijderd. Na enkele maanden is de wond goed hersteld.