Hoornvlies problemen
Het hoornvlies is het doorzichtige, heldere voorste deel van het oog, waardoor het licht het oog binnen komt. Dit deel ligt voor de iris (regenboogvlies). Het buitenste deel van het hoornvlies is bedekt door een dun laagje. Dit heet het epitheel.
Er zijn verschillende hoornvliesproblemen waar je last van kunt hebben. Je kunt pijnlijke, branderige en tranende ogen krijgen van;
- Hoornvlies erosie
- Trichiasis
- Pinguecula
- Pterygium
Hoornvlies erosie
Een hoornvlies erosie is een beschadiging van het epitheel van het hoornvlies. Zo’n erosie (of: beschadiging) is pijnlijk.
Beschadiging van het hoornlies kan worden veroorzaakt door bijvoorbeeld het dragen van contactlenzen, de nagel van een kindje, takken of bladeren, zand in het oog of door te hard wrijven in het oog of na het verwijderen van een vreemd voorwerp.
Bij bacteriële ingroei kan het hoornvlies ernstig geïnfecteerd raken. Aan de buitenkant is er een witte vlek op het hoornvlies te zien (ook wel ‘ulcus’ genaamd). Het oog produceert daarbij veel afscheiding, zoals gelig slijm en tranen.
Behandeling
Het is van groot belang om bij aanhoudende roodheid en/of pijnlijkheid langer bestaand dan 1 dag een (oog-)arts te consulteren. Op deze wijze kan tijdig onderkend worden of er sprake is van een ernstige hoornvlies infectie, waarvoor intensieve therapie noodzakelijk is.
Bij het optreden van een hoornvlies beschadiging is het gebruik van de juiste antibacteriele oogzalf en een oogverband sterk aan tebevelen. Meestal is circa 3 dagen zalven voldoende om het hoornvlies restloos te laten genezen. Soms is het nodig om gedurende enkele maanden voor het slapen gaan een oogzalf te gebruiken.
Trichiasis
Trichiasis zijn wimperhaartjes die naar binnen groeien waardoor ze over het hoornvlies krassen. De haartjes komen tegen het hoornvlies aan doordat het boven- of onderooglid naar binnen is gedraaid of omdat er een haartje de verkeerde kant opgroeit. Er zijn verschillende oorzaken voor trichiasis, zoals:
- leeftijd, veroudering van het weefsel in het ooglid waardoor verslapping optreedt
- littekens aan de binnenzijde van het ooglid
- krampachtig knijpen met de ogen
- aangeboren afwijking
Doordat haartjes tegen het hoornvlies krassen kan er irritatie, een zandgevoel in de ogen of gevoeligheid voor licht ontstaan. Ook kan het oog er rood uit zien. Het hoornvlies kan beschadigd raken waardoor het gezichtsvermogen kan verminderen of wat in het ergste geval kan leiden tot blindheid. Wanneer de haartjes klachten veroorzaken is het verstandig deze te laten verwijderen.
Behandeling
Wanneer de haartjes klachten veroorzaken is het verstandig deze te laten verwijderen. De oogarts kan met behulp van een microscoop de afwijkende haartjes zichtbaar krijgen en deze permanent verwijderen. Na 8 weken volgt een controle waarbij eventueel nog resterende haartjes alsnog ook permanent verwijderd kunnen worden.
Pinguecula
Een pinguecula (Latijn voor: “vetbolletje”) is een witgele zwelling in het bindvlies van het oog, meestal aan de neuszijde van de oogbol. Het is in feite geen opeenhoping van vet maar van eiwit(fragmenten). Het komt bij een groot deel van de bevolking voor, vaker naarmate men ouder wordt en meer bij personen die veel buiten zijn (geweest). Het is een goedaardige verandering van het bindvlies.
Het onstaat meestal door een combinatie van veroudering en blootstelling aan ultraviolette straling (zonlicht, lassen).
Behandeling
Een pingueculum gaat eigenlijk nooit vanzelf weg. De oogarts kan het pingueculum van het oog verwijderen. Dit gebeurt meestal door een operatie met behulp van een microscoop. U krijgt enkele dagen een oogzalf verband, en na circa 1-2 weken is het oog genezen.
Pterygium
Van een pterygium (Grieks voor “vleugel) is sprake wanneer het bindvlies, dat het wit van het oog bedekt, in een driehoekige vorm in en over het hoornvlies gaat groeien. Meestal groeit een pterygium vanuit de neuszijde van de oogbol over het hoornvlies. Hoewel er sprake is van groeiend weefsel en er bij de behandeling soms bestraling plaatsvindt, is dit geen kwaadaardige aandoening. Wel geeft het soms ernstige hinder bij het kijken.
Langdurige blootstelling aan ultraviolette straling (van de zon) en chronische irritatie van de ogen door een stoffige en droge omgeving, leiden tot een grotere kans op het groeien van een pterygium. Het wordt ook vaker gezien bij mensen die veel in de open lucht hebben gewerkt. Een enkele keer is een pterygium een gevolg van ontstekingen aan het hoornvlies en/of de harde oogrok.
In de meeste gevallen heeft men geen last van het pterygium. Soms is er sprake van een chronische irritatie en wordt het oog rood ter plaatse van het pterygium. De in‐ en overgroei van het hoornvlies kan resulteren in een veranderde cilindersterkte van de bril en verminderd zicht. Als het pterygium zo groot is dat het voor de pupilopening is gegroeid zal het zicht ook verminderd zijn. Af en toe treedt er dubbelzien op door een pterygium.
Een pterygium kan meer problemen geven indien:
- er groei is over het hoornvlies met toenemende cilindersterkte
- er toenemende irritatie is ondanks druppels
- er groei is naar de pupilrand
Behandeling
Als het oog geïrriteerd is geraakt (door zonlicht, wrijven, zwemmen of ontsteking van het pterygium), kan het nodig zijn te behandelen met kunsttranen en/of ontstekingsremmende druppels.
In sommige gevallen is het raadzaam het pterygium operatief te verwijderen. Dit gebeurt door de oogarts met behulp van een speciale operatie microscoop. Na het verwijderen blijft het oog meestal 1-2 weken gevoelig. U krijgt voor 3-4 weken een oogzalf voorgeschreven die het herstel bespoedigd.
